Surp Asdvadzadzin ya da Anahit günü

Bu hafta Hıristiyanları tarafından üzüm bayramı olarak kutlanmaktadır.Binlerce yıldır bu topraklarda doğan ,yaşayan dönüşen ve ötekileşen inançların hangisinin hangisinden kaynaklandığı günümüzde en karmaşık bulmacalardan biridir .
“Üzümün kutsanması “ ritüeli Hitit,Sumer ,Babil kültünden bu yana Anadolu’nun vazgeçilmez törenlerinden biri olmuştur .
Üzüm ve şarap tanrısı Dionysos adına yılda iki kez yapılan “Büyük Dionysos Ayinleri” Hıristiyanlık dininin yayılışıyla birlikte , bağbozumu ritüelleri doğayı kutsama ayinleri, İsa ile yeni bir boyut, yeni bir evrilme kazanmıştır.
Özde değişen fazla bir şey olmamış. Fakat ritüel tekniği vedoğayı algılama ve içrek tapınım tarzı, şarap ve üzümün yerini,şarap ve üzüm olmaktan çıkarmış, asma kütüğüne yansıyan doğanın kanı kültü olarak algılanır kılmıştır.
Hıristiyanlığın kabulünden sonra kuzey yarım küresi pagan kültürü için bolluk bereket günleri olan Ağustos ortalarına (eski - navasart) da astvatsatsin (meryem ana) ya da verapokhum (göğe alınış) bayramına dönüşmüştür.
Bunun bir nedeni de “Kutsal Meryem”'in vefatının Ermeniler’in en önemli tanrıçası olan “Anahit” gününe rastlamasıdır.Bu günün arifesinde rahip sağ eline makas, sol eline haç alıp tören giysileriyle ve yardımcıları eşliğinde mumlar ve kandiller yakılan manastır olan yerlerde manastırın bahçesine, olmayan köy ve kasabalarda açık hava ayini (andastan) icra ederlerdi.
Bu kutsamadan sonra bağlardan üzümler toplanır, ancak ertesi gün kilisede masdotz (ayinler kitabı) ile kutsanmadıkça üzüm yenmezdi. Geleneklere gore Kutsanan ilk salkım üzüm su kaynaklarına ve haçkarların üzerine bırakılırdı.
Bu zengin binlerce yıllık ritüelin “Surp Asdvadzadzin” ayini olarak günümüzde de yaşıyor olması büyük bir mutluluktur, zenginliktir.Günümüzde Anadolu uygarlıklarının bu zenginliklerini tekilleştirme ve yoksayma ve ötekileştirma çabaları vardır .
Bu çabaların tümü belirli bir inanışın “fanatik” ve “şöven” kılıfı olarak algılanmalıdır