Çok sık duyulan bir kelime değil..
Ama her dilde karşılığı var...genellikle de etimolojik olarak "yılan " kökünden ...[1]
Uzak Doğu ve Çin bağlantısı var ..."Lung Tik Chuan Ren" (Ejderhanın torunları )
Uzak doğu kültürlerinde ejderhaların kutsal olduğuna inanılıyormuş . Bir ejderha efnaseninden söz ediliyor . Aynen Ergenekon ve Kurt efsanesi gibi. Genel olarak insanların bir anneden doğmak yerine ejderha,kurt gibi mitolojik varlıklardan doğduklarını düşünmelerinin geçmişi çok eski kadim uygarlıklara kadar gidiyor.
Ejderha yılı... kutlamaları ... Yeni yıl kutlamaları .. Anadolu kültüründe ejderha var mı ?
Var...
Yoksa bu "varlık" tamamiyle bir uzak doğu fenomeni mi ?
Değil ..
Mecusilerde[2] ejderha kavramı var .
Doğudan mı gelmiş acaba .. Sekretize[3] mi edilmiş..?
Ejderha hiyerofanisi de var ...Hemen hemen her yerde rastlanıyor...
.Uçan yılan ....
Kadim Pers[4] kültüründe de var : "Azi Dahaka" ,"Azi Suruvara" , gibi çeşitli (renk) ejderhalardan söz ediliyor
"Avesta" 'da ....[5]
Anglo Sakson ve hıristiyan kültüründe ejderha sembolüne çok sık rastlanıyor ; göründüğü kadarıyla daha derin anlamda "cevval "... örnekler sunuyor.
Pagan dönemlerden Hıristiyanlığa miras kalan bir başka sembol ...Ben çocukluğumdan bu yana hep ejderhayı Çin kültürü ile bağdaştırdım...
Benim hafızamda kalan öykü, bir uzak doğu öyküsü... Delikanlı ... yakışıklı Prens .. elinde kılıçla ejderhayla yüzleşir...Ve Ejderhayı öldürür ...Ve kral olur ..En güzel kızı kraliçe olarak alır
İyon ve Karya mitolojisinde devler ve canavarlar var. Altın postu koruyan dev ....Aslında ejderha kertenkele görünümlü,ağzından ateşler çıkaran , yarasa kanatlarıyla uçabilen tuhaf bir yaratık.
.Ağzından ateş çıkaran ve uçan.... Yarasa kanatlı... Zeki ... Büyülü de olabiliyor... En önemli özelliği bu ...Büyülü .. Konuşabiliyor..İnsana değil de kertenkeleye ya da kobra yılanına benzeyen ...Pençeleri olan ...Pençelerinde dinozor tırnakları olan..Doğa üstü bir yaratık.. Mitolojik .....Neden var bu yaratık ? ..
.Böyle bir yaratığı gören var mı ?
MÖ. 600 yılında bile Isthar kapısının bekçisi olarak günümüze taşınmış..İyonya ve Karya mitolojisinde karşımıza harabe kapılarında çıkıyor .. Agamemnon 'un mavi ejderhası..Üç başlı ya da iki başlı ..Ejderhaların birden fazla başı olabiliyor.
Üç başlı kobra yılanı gibi ..Ama hep üç başlı...Neden üç ? Ejderhanın ezoterik anlamı da var . Bir çok ezoterik öğretide karşımıza çıkabiliyor.
..İnsanın egosu...Böyle sembolize (Remz) ediliyor...İçindeki ejderhayı (Nefs) dışarıya çıkarmak ....
Ne kadar şişkin ego , o kadar zalim ejderha...
Ejderhanı öldür ve huzura kavuş..
.İkdidar , güç .... zulüm...
Ejderhadan uzak dur ...
Ruhunu temizle ...
Uzak doğu kültüründe ejderha "iyi" anlamlı...Kişinin kendisiyle barışık olması ve "denge" de olması ejderha ile ifade ediliyor..
.Batıda tamamiyle farklı ...İktidar ... Güç ve ateş....
Hıristiyan geleneğinde ejderha "Şeytan " ile özdeşleştiriliyor...
.İyilik melekleri ejderhayı yerin altında zincirlere bağlıyorlar, 1000 sene orada mahkum olarak kalıyor ..
..Sonra serbest kalıyor ..
.. Tüm insanlığın üzerine ateş kusuyor
Kıyamet sembolizması.....
--------------------------------------------------------------------
[1] Sevan Nişanyan : Esas sözcük ejdehâ, r’siz. İslamöncesi İran mitolojisinde geçen bir figür. Pehlevice, yani İslamöncesi Farsça biçimi ajî dahak. Aj yılan demek. Dahak, efsane çağında Cemşid’i devirip bin yıl İran’a kral olan kötü bir mahlukun adı. Anlattıklarına göre üç başlı ve üç ağızlıymış, iki omzundan birer yılan başı çıkarmış. Yılanlar uslu dursun diye her gün iki gencin beyniyle beslenirmiş. Kürt mitolojisinde de geçer. Ama ejdehânın adı Dahak’tan mı gelmiş, yoksa mitolojik bir kavram Dahak adıyla insan kimliğine mi büründürülmüş, ondan emin değilim.
[2] Zerdüşt dinine bağlı olan kişi
[3] Birbiri içinde eriyen ve başkalaşan iki kültürün (dinin) oluşum süreci
[4] Zahhak ‘ın öyküsü Firdevsi’nin eserinde anlatıldığı şekliyle Ahriman ‘ın genç Zahhak ‘ı nasıl aldattığının hikayesidir.Aslında Arap ve Pers çelişkisi iki farklı kültürün mücadelesi olarak İran tarihinde ortaya çıkar.Arabistan ‘dan ellerinde kılıçlarla güçlü dalgalar halinde gelen yabancı bir kültürle yerli halkın mücadelesidir anlatılan.
[5] Zohak :
[1] Sevan Nişanyan : Esas sözcük ejdehâ, r’siz. İslamöncesi İran mitolojisinde geçen bir figür. Pehlevice, yani İslamöncesi Farsça biçimi ajî dahak. Aj yılan demek. Dahak, efsane çağında Cemşid’i devirip bin yıl İran’a kral olan kötü bir mahlukun adı. Anlattıklarına göre üç başlı ve üç ağızlıymış, iki omzundan birer yılan başı çıkarmış. Yılanlar uslu dursun diye her gün iki gencin beyniyle beslenirmiş. Kürt mitolojisinde de geçer. Ama ejdehânın adı Dahak’tan mı gelmiş, yoksa mitolojik bir kavram Dahak adıyla insan kimliğine mi büründürülmüş, ondan emin değilim.
[2] Zerdüşt dinine bağlı olan kişi
[3] Birbiri içinde eriyen ve başkalaşan iki kültürün (dinin) oluşum süreci
[4] Zahhak ‘ın öyküsü Firdevsi’nin eserinde anlatıldığı şekliyle Ahriman ‘ın genç Zahhak ‘ı nasıl aldattığının hikayesidir.Aslında Arap ve Pers çelişkisi iki farklı kültürün mücadelesi olarak İran tarihinde ortaya çıkar.Arabistan ‘dan ellerinde kılıçlarla güçlü dalgalar halinde gelen yabancı bir kültürle yerli halkın mücadelesidir anlatılan.
[5] Zohak :
