27 Nis 2007

Semiyotik


Semiyotik, yeni bir bilim dalı. İşaretlerin yorumlanmasını, üretilmesini veya işaretleri anlama süreçlerini içeren bütün faktörlerin sistematik bir şekilde incelenmesini içeren bir araştırma sahası. Disiplinlerarası bir alan olan semiyotik, değişik işaret sistemlerine dayanan anlam ve bildirişim konularıyla ilişkili yeni bir bilimdir. Semiyotik terimi eski Yunanca’da işaret anlamına gelen semeîon kelimesinden gelir.
Kökeni tarihsel açıdan eski Yunan dönemi metinlerine kadar inmekle beraber, çağdaş semiyotik temelde iki kaynağa dayanır. Bu kaynaklardan birincisi İsviçreli Dilbilimci Ferdinand de Saussure’ün Genel Dilbilim Dersleri başlıklı eseri, diğeri ise Amerikalı mantıkçı Charles Sanders Peirce’ün yazılarıdır.


Saussure langue olarak kabul ettiği dili bir satranç oyununa benzetir.
Langue /dil satranç oyunundaki kurallardır.
Buna karşılık parol/söz satranç oyuncusunun oynadığı kendine mahsus oyundur.
Satranç oyunu, parol/söz olarak kabul edilen dile karşılık gelecek şekilde oynanır.
Dil (Langue) herhangi bir bireysel isteğe veya tercihe bağlı değildir; dilin gayri şahsi yönüdür. İşlevlerini bağımsız olarak gerçekleştirir.
Dil(Langue) oluşturan ses değildir. Ses sadece düşüncenin aracıdır. Tek başına varlıktan yoksundur. Dil yetisinin hem bireysel tarafı hem de toplumsal tarafı vardır.
Bunlardan biri olmadan öbürü düşünülemez. Dil yetisinin kapsadığı şeyler ve çalışma şekli sosyal gelenekle belirlenir. Dildeki işaretlerin biçimsel ağına dayanan kurumsal bir tarafı vardır. Yerleşik bir sistem olduğu kadar, kendi içinde bir tekâmülü içerir.
Yani hem çağdaşın hem de geçmişin kurumudur.


Bu iki düşünür 20. yüzyılın başlarında, işaretin ne olduğuna yönelik teorilerini birbirlerinden bağımsız olarak biçimlendirdiler. Bu teoriler, yirminci yüzyılın ilk yarısından itibaren, birbirinden oldukça farklı pek çok disiplinin temelini oluşturmaya hizmet edecek şekilde gelişmiştir.

Semiyotiğin geliştirdiği kuramlar , edebiyat incelemeleri başta olmak üzere, antropoloji, görsel sanatlar, film incelemeleri vb. pek çok alanın temel inceleme yöntemi haline gelmiştir. Ayrıca felsefi tanımlamaları yoluyla disiplinler arası bir yöntemdir. Kültürel kodlar, gelenekler veya metni anlama süreçlerine göre düzenlenmiş işaretler sistemi olarak araştırılan her şey semiyotik incelemelerin konusu olmaktadır. Antropoloji,Mimarî, moda, edebî metin, mitoloji , resim,film,siyaset,tarih, vb. gibi pek çok farklı disiplin semiyotiğin geliştirdiği yöntemlerle incelenebilmektedir..

“Kremna (Κρεμνα)`

Uçurumun kıyısında bir Pisidia kenti. Klasik Yunanca "Uçurum" anlamına gelen (κρημνός) kelimesinden yola çıkarak adının veril...